Pojęcie wypadku drogowego, odmiennie od kolizji, jest określone w prawie. Art. 44 ustawy Prawo o ruchu drogowym wspomina o uczestnictwie w wypadku drogowy, a art. 177 Kodeksu karnego o tzw. spowodowaniu wypadku. Z obu powyższych przepisów, a także utartej linii praktyki w omawianym zakresie, możemy określi następujące definicje omawianych terminów (nie bez znaczenia jest także art. 157 kk).

Wypadek – co trzeba zrobić

„Wypadek, to zdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, spowodowane poprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem jest śmierć jednego z uczestników lub obrażenia ciała powodujące naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające powyżej 7 dni”. W tym miejscu należy dodatkowo podkreślić, iż o tym, czy dane uszkodzenie ciała kwalifikuje się na „trwające powyżej 7 dni” decyduje lekarz.

W zależności od skutku wypadku, spowodowanie takiego zdarzenia drogowego, zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 8, a w szczególnych okolicznościach (prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego czy zbiegnięcie z  miejsca zdarzenia) górna granica kary może zostać zwiększona o połowę, czyli do 12 lat.

W sytuacji zaistnienia zdarzenia drogowego w postaci wypadku, należy zabezpieczyć miejsce zdarzenia (choć nie przemieszczać pojazdów i nie podejmować czynności, które mogłyby utrudnić ustalenie przebiegu wypadku), udzielić niezbędnej pierwszej pomocy ofiarom oraz wezwać policję i odpowiednie inne służby (pogotowie, straż pożarną), a także pozostać na miejscu (w sytuacji, w której wezwanie służb wymagałoby oddalenia się – niezwłocznie powrócić na to miejsce). Na żądanie osoby uczestniczącej w zdarzeniu należy podać jej swoje dane personalne, dane personalne właściciela lub posiadacza pojazdu oraz zakładu ubezpieczeń, w którym pojazd posiada ważną polisę OC.

Kolizja  – uszczerbek na zdrowiu nie dłużej niż 7 dni

Typem zdarzenia drogowego lżejszego w skutkach, jest kolizja. Pojęcie to jest terminem potocznym, ukutym przez praktykę podmiotów zajmujących się bezpieczeństwem ruchu drogowego.
I tak kolizja drogowa „to zdarzenie mające miejsce w ruchu lądowym, spowodowane poprzez nieumyślne naruszenie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem są straty materialne (np. uszkodzenie pojazdu, znaku drogowego, itp.) lub też jeden z uczestników doznał obrażeń ciała powodujących naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwające nie dłużej niż 7 dni”.

W tych okolicznościach, kierujący pojazdem jest obowiązany zatrzymać pojazd w bezpiecznym miejscu lub – jeśli pojazd w wyniku kolizji zatrzymał się – usunąć go z miejsca zdarzenia, tak aby nie powodował zagrożenia lub tamowana ruchu i następnie zabezpieczyć to miejsce.
W sytuacji kolizji, podobnie jak przy zaistnieniu wypadku drogowego, na żądanie osoby uczestniczącej w kolizji, należy podać jej swoje dane personalne, dane personalne właściciela lub posiadacza pojazdu oraz zakładu ubezpieczeń, w którym pojazd posiada ważną polisę OC.

W powyższych okolicznościach, nie ma obowiązku wzywania policji, a strony zdarzenia mogą odręcznie spisać oświadczenie o zdarzeniu drogowym, które będzie podstawą dochodzenia roszczeń z polisy OC sprawcy.

Artykuł, którego jestem autorem, opublikowany został na portalu dotyczącym bezpieczeństwa ruchu drogowego – http://www.brd24.pl/prawo/kolizja-wypadek-drogowy-rozroznic/

Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, czyli tak zwane OC, jest w Polsce ubezpieczeniem obowiązkowym. Każdy pojazd musi zostać objęty ochroną ubezpieczeniową na wypadek wyrządzenia szkody w mieniu lub na osobie. W przypadku wyrządzenia takiej szkody, poszkodowany może dochodzić roszczeń właśnie z OC sprawcy.

Zazwyczaj – i całkiem słusznie – odszkodowanie z OC kojarzy nam się z naprawą uszkodzonego w zdarzeniu pojazdu, pokrywaną przez ubezpieczyciela osoby winnej np. kolizji. Ale może się przecież okazać, że w wypadku doznaliśmy także innych strat majątku niż samo uszkodzenie pojazdu, bądź jesteśmy zmuszeniu do poniesienia dodatkowych kosztów związanych ze zdarzeniem. Czy możemy domagać się ich zwrotu z polisy OC osoby, która wyrządziła nam szkodę?

Holowanie, parking, a nawet zniszczony telefon
Z punktu widzenia prawa, kluczowe znaczenie ma tu następujący zapis Kodeksu cywilnego: „Art. 361. § 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. § 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.”

W myśl przywołanego artykułu osoba odpowiadająca za wyrządzenie szkody jest także zobligowana do naprawienia czy zrekompensowania innych strat w naszym majątku albo poniesionych wydatków zaistniałych w związku ze zdarzeniem.

Mając na uwadze dodatkowe roszczenia od razu domyślamy się, iż uzasadnione są te dotyczące zwrotu za pojazd zastępczy czy holowanie naszego, uszkodzonego samochodu. Jednakże to nie wszystko. Roszczeń, czyli uprawnienia do żądania konkretnych zachowań (w omawianym przypadku najczęściej do wypłaty bądź zwrotu określonych kwot pieniężnych), może być wiele. Należy wszakże zastanowić się czy są one wynikiem samego zdarzenia. Jeśli tak, co do zasady, powinny zostać zrekompensowane.

Prócz roszczeń dotyczących naprawy pojazdu, ewentualnie jego holowania czy wynajmu pojazdu zastępczego, możemy także domagać się zwrotu wydatków za postój pojazdu na parkingu płatnym (oczywiście musi być on celowy, uzasadniony i w rozsądnych granicach), wydania notatki policyjnej, zwrotu za wykonanie obowiązkowego badania technicznego czy wyrównania utraty wartości handlowej pojazdu, wynikającej z udziału w zdarzeniu i późniejszej naprawie.
Jeśli w samochodzie, który brał udział w kolizji znajdowały się ruchomości i w wyniku zdarzenia uległy zniszczeniu (np. komórka, zegarek, odzież), również w tym zakresie powinien zostać dokonany zwrot (za naprawę rzeczy lub w przypadku braku możliwości naprawy – ustalić odszkodowanie równe wartości rzeczy uszkodzonej, według ceny rynkowej z dnia ustalenia wysokości przysługującego odszkodowania). Zastrzeżeniem jednak w tym przypadku, wynikającym z zapisów ustawy, jest wyłączenie odpowiedzialności za szkody polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkich rodzajów dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych.

Przywołane powyżej roszczenia to tak zwane damnum emergens, a więc straty rzeczywiste czyli takie, które mówiąc w dużym uproszczeniu, są poniesionymi w związku ze zdarzeniem, kosztami.

Roszczenia za utracone korzyści
Innym rodzajem poniesionych strat są utracone korzyści, lucrum cessans, a więc sytuacja, w której w związku z wyrządzeniem szkody poszkodowany nie powiększył swego majątku, a mógł się tego z dużym prawdopodobieństwem spodziewać. Jakie to sytuacje? Na przykład ktoś wykorzystujący samochód do celów zarobkowych (np. taxi), może ponieść straty związane z koniecznością naprawy samochodu i tym samym jego, w tym okresie, niezarobkowania. Takie roszczenia, po odpowiednim udokumentowaniu, również powinny zostać uwzględnione.

W wypadku samochodowym, może również dojść do uszkodzeń ciała bądź rozstroju zdrowia. W tego typu sytuacjach należy zwrócić się do zakładu ubezpieczeń sprawcy z roszczeniem zadośćuczynienia za ból i cierpienie, a także odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu. Będą one rozpatrywane również w ramach umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pojazdu.
W okolicznościach zaistnienia szkody na osobie roszczeń może być jeszcze więcej. Od wspomnianych zadośćuczynienia czy odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu, przez zwrot za dojazdy do placówek medycznych, po utracone w wyniku zwolnienia lekarskiego dochody.

Artykuł, którego jestem autorem, opublikowany został na portalu dotyczącym bezpieczeństwa ruchu drogowego – http://www.brd24.pl/prawo/naprawa-samochodu-moze-pokryc-oc-sprawcy-wypadku/